Filmy animowane dla dorosłych od dawna budzą kontrowersje, ale jednocześnie cieszą się coraz większą popularnością. Animacja, kojarzona głównie z bajkami dla dzieci, okazuje się doskonałym medium do opowiadania historii także dla dojrzałego widza. W animacjach dla dorosłych poruszane są tematy tabu, przedstawiane są sceny erotyczne i przemoc, a także prezentowany jest czarny humor niedostępny w tradycyjnych filmach animowanych. Jak rozwijała się animacja dla dorosłych na przestrzeni lat i dokąd zmierza ten gatunek?
Historia filmów animowanych dla dorosłych
Początki animacji dla dorosłych sięgają lat 20. XX wieku, kiedy powstawały krótkie, komediowe filmy o niewybrednych treściach. Jednak prawdziwy rozkwit tego gatunku nastąpił w latach 60. i 70., gdy animatorzy zaczęli poruszać w swoich dziełach kontrowersyjne tematy obyczajowe i polityczne. Przełomem był film „Fritz the Cat” Ralpha Bakshiego z 1972 roku, pierwsza animacja X zrealizowana przez dużą hollywoodzką wytwórnię. Kolejne dekady przyniosły lawinowy wzrost produkcji animacji dla dorosłych, zwłaszcza w Japonii, gdzie powstawały liczne anime z erotyką i przemocą. Dziś animacje dla dorosłych tworzone są na całym świecie, często wykorzystując nowe techniki animacji komputerowej.
Pionierzy animacji dla dorosłych
Ralph Bakshi i filmy o treści dla dorosłych
Amerykański reżyser Ralph Bakshi jest uważany za ojca animacji dla dorosłych. W latach 60. i 70. stworzył wiele kontrowersyjnych filmów animowanych, które łamały dotychczasowe tabu, takich jak wspomniany „Fritz the Cat”. Bakshi wprowadził do animacji tematykę narkotyków, seksu i przemocy. Jego filmy cechowała odważna animacja i wyrazista stylistyka.
Założyciele wytwórni animacji dla dorosłych
Obok Bakshiego w rozwoju animacji dla dorosłych kluczową rolę odegrali założyciele niezależnych wytwórni, które specjalizowały się w kontrowersyjnych produkcjach. Do najważniejszych należeli: Ralph Kard, twórca wytwórni Bakshi Productions, Trey Parker i Matt Stone, którzy powołali do życia South Park Studios oraz John Kricfalusi, założyciel Spümcø.
Najważniejsze postaci animacji dla dorosłych
Oprócz Bakshiego i wspomnianych producentów, w rozwoju gatunku animacji dla dorosłych kluczową rolę odegrali tacy twórcy, jak: Matt Groening, ojciec „Simpsonów”, Genndy Tartakovsky ze swoim serialem „Primal” czy polski twórca Piotr Dumała. To właśnie ich odważne produkcje przesunęły granice animacji.
Główne tematy i gatunki animacji dla dorosłych
Animacja erotyczna i pornograficzna
Jednym z głównych powodów powstania animacji dla dorosłych była chęć przedstawienia treści erotycznych i pornograficznych. Tego typu produkcje pojawiały się już w latach 20., ale prawdziwy rozkwit przyniósł rozwój animacji komputerowej w latach 90. Gatunek ten jest szczególnie popularny w Japonii w postaci hentai.
Animacja akcji i przemocy dla dorosłych
Innym ważnym nurtem są animacje akcji i przygodowe z dużą dawką brutalnej, graficznej przemocy, której nie można pokazać w bajkach dla dzieci. Przykładami są tutaj kultowe już „Fist of the North Star” czy „Ninja Scroll”. Często łączą one w sobie wątki sensacyjne z erotyką.
Animacja komediowa z humorem dla dorosłych
Animacja dla dorosłych pozwoliła na rozwinięcie specyficznego, czarnego humoru, często kontrowersyjnego i satyrycznego. Z tego gatunku słyną m.in. kultowe już „Simpsonowie”, „South Park”, czy polskie produkcje takie jak „Jeż Jerzy” czy „Psy i koty”.
Najpopularniejsze tytuły animacji dla dorosłych
Klasyki animacji dla dorosłych warte obejrzenia
Za klasyczne animacje dla dorosłych, które warto znać uznaje się m.in. „Fritz the Cat”, „Ciężkie czasy” i „Amerykański graffiti” Ralpha Bakshiego, „Akira” Katsuhiro Otomo, „Ghost in the Shell” Mamoru Oshiiego czy „Watership Down” Martina Rosena i Johna Hubleya. To pionierskie filmy, które na zawsze zmieniły animację.
Współczesne hity animacji dla dorosłych
Jeśli chodzi o współczesne animacje dla dorosłych, to za must see uchodzą „Simpsonowie”, „Rodzina Addamsów” Barry’ego Sonnenfelda, „South Park”, „Rick i Morty” Justina Roilanda i Dana Harmona, „BoJack Horseman” Raphaela Bob-Waksberga czy „Primal” Genndy’ego Tartakovsky’ego. To animacje pełne czarnego humoru i kontrowersji.
Kontrowersyjne tytuły animacji dla dorosłych
Najbardziej kontrowersyjne i szokujące animacje dla dorosłych, to zdecydowanie japońskie produkcje hentai takie jak „Urotsukidōji”, „La Blue Girl”, czy „Angel Blade”, w których przedstawiane są drastyczne sceny erotyczne i przemocy. Równie mocne są też niektóre odcinki „South Parku” czy „Rodziny Addamsów”.
Animacja dla dorosłych na świecie
Animacja dla dorosłych w USA i Europie Zachodniej
W USA i Europie animacja dla dorosłych narodziła się w latach 60. i 70. za sprawą takich twórców jak Bakshi, Matt Groening czy Trey Parker i Matt Stone. Cechuje ją czarny humor, satyra, erotyka i przemoc. Najpopularniejsze tytuły to „Simpsonowie”, „South Park”, „Rodzina Addamsów” czy „Futurama”
Azjatycka animacja dla dorosłych
W Azji, szczególnie w Japonii, dominuje animacja dla dorosłych w postaci anime i hentai. Skupia się przede wszystkim na erotyce, przemocy i transgresji. Najważniejsze tytuły to „Ghost in the Shell”, „Akira”, „Wicked City”, „Ninja Scroll” oraz liczne produkcje hentai.
Animacja dla dorosłych w Polsce
W Polsce animację dla dorosłych zapoczątkowali tacy twórcy jak Piotr Dumała, Jerzy Kucia czy Zbigniew Rybczyński. Obecnie powstają takie seriale jak „Jeż Jerzy”, „Psy i koty” czy „Erotyczna komedia animowana”. Polska animacja dla dorosłych cechuje się czarnym humorem i absurdem.
Przyszłość animacji dla dorosłych
Nowe technologie w animacji dla dorosłych
Współczesna animacja dla dorosłych coraz chętniej wykorzystuje nowoczesne techniki animacji komputerowej, animacji 3D i motion capture. Pozwala to na wierniejsze oddanie ruchu postaci, lepszą animację mimiki i gestów oraz bardziej realistyczne sceny akcji i erotyki.
Rosnąca popularność i dostępność
Animacje dla dorosłych stają się coraz popularniejsze i łatwiej dostępne dzięki platformom streamingowym takim jak Netflix, HBO czy Amazon Prime. Powstają nawet specjalne platformy dystrybuujące wyłącznie animacje dla dorosłych, jak Adult Animation.
Wpływ animacji dla dorosłych na kulturę
Choć kontrowersyjna, animacja dla dorosłych ma coraz większy wpływ na kulturę, przenikając do mainstreamu. Dzieła takie jak „Simpsonowie”, „South Park” czy „Rodzina Addamsów” stały się prawdziwymi kultami, docierając do szerokiej publiczności. Widać też inspiracje animacją dla dorosłych w komiksach, grach, muzyce czy modzie.
Podsumowanie
Animacja dla dorosłych przeszła długą drogę od kontrowersyjnych krótkich filmów z lat 20. do globalnego zjawiska kulturowego obecnego w mainstreamie. Dzięki takim twórcom jak Bakshi, Groening, Parker i Stone animacja dla dorosłych zyskała swoje oblicze, poruszając tematy tabu i łamiąc konwencje. Dziś, dzięki nowym technologiom animacji komputerowej, rośnie jej popularność i dostępność na całym świecie. Chociaż wciąż szokuje i budzi kontrowersje, to jednak trwale wpisała się w krajobraz popkultury i zmieniła sposób opowiadania historii.